CODEIN PHOSPHAT
Codeini
phosphas
C18H21NO3. H3PO4.
1/2H2O (hemihydrat) P.t.l: 406,4
C18H21NO3. H3PO4.
3/2H2O (sesquihydrat) P.t.l: 424,4
Codein phosphat laø
4,5a-epoxy-3-methoxy-17-methyl-7,8-didehydromorphinan-6a-ol
phosphat hemihydrat .
hoaëc sesquihydrat, phaûi chöùa töø 98,5 ñeán 101,0% C18H21NO3.
H3PO4, tính theo cheá phaåm ñaõ laøm khoâ.
Tính chaát
Tinh theå nhoû khoâng maøu hoaëc boät keát tinh
traéng, khoâng muøi.
Deã tan trong
nöôùc, khoù tan trong ethanol 96%, thöïc teá khoâng tan trong ether.
Ñònh
tính
Coù theå choïn
moät trong 2 nhoùm ñònh tính sau:
Nhoùm I: B, E.
Nhoùm II: A, C, D, E, F.
Dung
dòch S: Hoaø tan 1,00 g cheá phaåm trong nöôùc khoâng coù carbon dioxyd (TT) vaø
pha loaõng thaønh 25,0 ml baèng cuøng dung moâi.
A. Pha
loaõng 1,0 ml dung dòch S vôùi nöôùc thaønh
100,0 ml. Theâm 25 ml nöôùc, 10 ml dung dòch natri hydroxyd 1 M vaøo 25,0
ml dung dòch naøy vaø pha loaõng thaønh 100,0 ml baèng nöôùc. Ño phoå töû ngoaïi (Phuï luïc 4.1) cuûa dung dòch treân ôû
daûi soùng töø 250 ñeán 350 nm. Dung dòch chæ coù duy nhaát moät cöïc ñaïi haáp
thuï ôû 284 nm. Ñoä haáp thuï rieâng ôû böôùc soùng cöïc ñaïi khoaûng 38, tính
theo cheá phaåm ñaõ laøm khoâ.
B. Hoaø
tan 0,20 g cheá phaåm trong 4 ml nöôùc,
theâm 1 ml hoãn hôïp ñoàng theå tích dung
dòch natri hydroxyd 10 M (TT) vaø nöôùc.
Ñeå khôi maøo keát
tinh, coù theå coï vaøo thaønh oáng nghieäm baèng moät ñuõa thuyû tinh vaø laøm
laïnh trong nöôùc ñaù. Röûa tuûa vaø saáy khoâ ôû 100 ñeán 105 oC.
Phoå hoàng ngoaïi (Phuï luïc 4.2) cuûa tuûa thu ñöôïc phaûi phuø hôïp vôùi phoå
hoàng ngoaïi ñoái chieáu cuûa codein.
C. Ñieåm chaûy cuûa tuûa thu ñöôïc ôû pheùp thöû B töø
155 ñeán 159 oC (Phuï luïc 6.7).
D. Theâm 1 ml acid
sulfuric (TT) vaø 2 gioït dung dòch
saét (III) clorid 1,3% vaøo khoaûng 10 mg cheá phaåm vaø ñun noùng treân
caùch thuyû, seõ xuaát hieän maøu xanh lam. Theâm 2 gioït acid nitric (TT), maøu chuyeån sang ñoû.
E. Dung dòch S cho phaûn öùng A cuûa ion phosphat (Phuï
luïc 8.1).
F. Cheá phaåm cho phaûn öùng cuûa caùc alcaloid (Phuï
luïc 8.1).
Ñoä trong vaø maøu saéc cuûa dung dòch
Dung dòch S phaûi trong (Phuï luïc 9.2) vaø maøu khoâng
ñöôïc ñaäm hôn maøu maãu V6 (Phuï luïc 9.3, phöông phaùp 2).
pH
pH cuûa dung dòch S phaûi töø 4,0 ñeán 5,0 (Phuï luïc 6.2).
Goùc quay cöïc rieâng
Töø -98o ñeán -102o, tính theo
cheá phaåm ñaõ laøm khoâ (Phuï luïc 6.4).
Pha loaõng 5,0 ml dung dòch S vôùi nöôùc thaønh 10,0 ml
ñeå ño.
Morphin
Khoâng ñöôïc quaù 0,13%.
Hoaø tan 0,10 g cheá phaåm trong dung dòch acid hydrocloric
0,1 M (TT) vaø pha loaõng thaønh 5 ml vôùi cuøng dung moâi. Theâm 2 ml dung dòch natri nitrit 1% (TT), ñeå yeân 15 phuùt vaø theâm 3 ml dung dòch amoniac 6 M (TT). Maøu cuûa dung dòch thu ñöôïc khoâng ñöôïc ñaäm
hôn maøu maãu N4 (Phuï luïc 9.3, phöông phaùp 2).
Alcaloid laï
Xaùc ñònh baèng phöông phaùp saéc kyù lôùp moûng (Phuï
luïc 5.4).
Baûn moûng: Silica gel
G (TT).
Dung moâi khai trieån: Amoniac ñaäm ñaëc - cyclohexan - ethanol (6 : 30 : 72).
Dung dòch thöû: Hoaø tan 0,50 g cheá phaåm trong moät hoãn
hôïp ethanol - dung dòch acid hydrocloric
0,01 M (1 : 4), roài pha loaõng thaønh 10 ml baèng cuøng hoãn hôïp dung
moâi.
Dung dòch ñoái chieáu (1): Pha loaõng 1,5 ml dung dòch thöû
vôùi hoãn hôïp ethanol - dung dòch acid
hydrocloric 0,01 M (1 : 4) thaønh 100 ml.
Dung dòch ñoái chieáu (2): Pha loaõng 1 ml dung dòch thöû
vôùi hoãn hôïp ethanol - dung dòch acid
hydrocloric 0,01 M (1 : 4) thaønh 100 ml
Caùch tieán haønh: Chaám rieâng bieät leân baûn moûng
10 ml
moãi dung dòch treân. Trieån khai saéc kyù ñeán khi dung moâi ñi ñöôïc khoaûng
15 cm, laáy baûn moûng ra ñeå khoâ ngoaøi khoâng khí vaø phun dung dòch kali iodobismuthat (TT). Treân saéc kyù ñoà, ngoaøi veát chính,
baát kyø veát phuï naøo cuûa dung dòch thöû, khoâng ñöôïc ñaäm maøu hôn veát
cuûa dung dòch ñoái chieáu (1) (1,5%) vaø chæ ñöôïc moät veát phuï (ôû phía
treân veát chính) ñaäm maøu hôn veát cuûa dung dòch ñoái chieáu (2) (1%).
Khoâng
ñöôïc quaù 0,1% (Phuï luïc 9.4.14).
Laáy 5 ml dung dòch S pha loaõng thaønh 20 ml baèng nöôùc, laáy 15 ml dung dòch naøy ñeå
tieán haønh thöû.
Maát
khoái löôïng do laøm khoâ
Töø 1,5 ñeán 3,0% ñoái vôùi
daïng hemihydrat vaø töø 5,0 ñeán 7,5% ñoái vôùi daïng sesquihydrat (Phuï luïc 9.6).
(0,50 g; 100 – 105 oC).
Ñònh löôïng
Hoaø tan 0,350 g cheá phaåm
trong hoãn hôïp goàm 10 ml acid acetic khan (TT) vaø 20 ml dioxan (TT) duøng 0,05ml dung dòch tím tinh theå (TT). Chuaån ñoä baèng dung dòch acid percloric 0,1 N (CÑ). Song song laøm maãu traéng.
1 ml dung dòch acid percloric 0,1 N (CÑ) töông ñöông vôùi 39,74 mg C18H21NO3.
H3PO4.
Baûo quaûn
Trong bao bì kín, traùnh aùnh saùng. Ñoäc baûng B, gaây
nghieän.
Loại
thuốc
Giaûm
ñau, choáng ho, trò tieâu chaûy.
Cheá
phaåm
Vieân neùn, dung dòch uoáng,
dung dòch tieâm.